Павлодар облысының оқушысы жол құрылысы жаңа технологиясының жобасын жасады

02.12.2021

Павлодар педагогикалық университетінің Жаратылыстану ғылымдары жоғары мектебінің «Жалпы биология» кафедрасы базасында жол құрылысында полимерлік құрылымдарды пайдалану жобасы әзірленді.

«Автомобиль жолдарының құрылысында полимер платформасын пайдалануды экономикалық бағалау» жобасының авторы Екібастұз қаласындағы Дарынды балаларға арналған облыстық көп тілді лицей-интернет мектебінің 11-сынып оқушысы Бекмұхамед Баянбай. Ғылыми жетекшісі – Павлодар педагогикалық университетінің Жаратылыстану ғылымдары жоғары мектебінің доценті Гүлмира Асылбекова.

Гүлмира Асылбекованың айтуынша, бұл жұмыстың өзектілігі жоба авторларының қоршаған ортаның ластануына, жол қозғалысына және жолдардың тез тозуына байланысты экологиялық мәселені шешу жолдарын ұсынуында. Әртүрлі жабын түрлерінің артықшылықтары мен кемшіліктері және жол тозуының ықтимал факторлары зерттелді.

«Зерттеудің мақсаты: полимерлі платформаны автомобиль жолдарын салуда берік және экологиялық таза құрылым ретінде пайдалануына экономикалық баға беру», - дейді Гүлмира Ермұқанқызы.
Пайдалану шарттары автомобиль жолының пайдалану, салу, өнімділікті арттыру, қоршаған табиғи ортаға әсерін талдау нәтижелеріне негізделген.

Жаңа жол ғылыми-техникалық прогрестің жетістіктерін пайдалана отырып, шетелдік тәжірибенің озық дамуы негізінде жұмыстың барлық сатыларында жоспарлы түрде автомобиль жолының қызметі бұзған қоршаған табиғи ортаны экологиялық сауықтыруды қамтамасыз ету алғышарты негізінде дамиды.

Бекмұхамед Баянбайдың айтуынша, жолдардың жылдам тозуына көптеген факторлар әсер етеді. Бірақ ең бастысы, олардың ішінен жүктемеге байланысты жылдам тозуы. Бұл мәселені шешу үшін авторлар жолдың қаттылығын беретін және жүктемені бүкіл аймаққа біркелкі тарататын құрылымды ұсынды. "Құрылыстың негізі ретінде Тетраэдрді таңдау керек. Бұл көпжақ статикалық анықталатын құрылымды құрайды. Өзекшелерден жасалған тетраэдр көбінесе көпірлер, мұнара крандарының жебелері, электр желілерінің тіректері және т.б. ғимарат аралықтарының кеңістіктіктерінің тірек конструкцияларының негізі ретінде қолданылады", - дейді Бекмұхамед.

Облыс әкімі Әбілқайыр Сқақовтың Павлодар педагогикалық университетіне сапары барысында оған жол жабылуының макеті көрсетілді. Автор полимерлі тетраэдрлерге негізделген, ауыр жүктемелерге төтеп беруге және көлік жолдарын ұзақ уақыт пайдалануға мүмкіндік беретін жобасын көрсетті.

Әбілқайыр Бақтыбайұлы өңірдің проблемалық учаскелерінде жол салудың баламалы әдісі ретінде жобаға қызығушылық танытып, ғылыми әзірлемені іс жүзінде асыруға қолдау көрсетуге уәде берді.