Жилбаев Жанбол Октябрович
Жоба туралы қысқаша ақпарат (жобаға: https://cyberacademy.ppu.edu.kz/):
Жоба атауы мен ЖТН нөмірі: |
AP19678646 «Комплаенс-менеджментті пайдалану негізінде мектеп білім беру ортасының киберқауіпсіздігін педагогикалық қамтамасыз ету», жоба жетекшісі Жилбаев Жанбол Октябрович |
Іске асыру мерзімі: |
3 тамыз 2023 ж — 31 желтоқсан 2025 ж, 35 ай. |
Актуалдылығы: |
Көрсетілген мақсатты жүзеге асыруға бағытталған мәселе – мектептің білім беру ортасының субъектілері киберқауіпсіздік, киберқорғау және киберэтика мәселелері бойынша жеткіліксіз хабардар болуы. Бұл әсіресе соңғы жылдары Қазнетте кибершабуылдардың саны бірнеше жүз есе артқанын, жаппай сыртқы шабуылдар тіркелгенін ескергенде өзекті болып отыр. Бұл жағдай желілік ресурстардың осалдығын және білім беру ортасын қорғаудың маңыздылығын көрсетеді, өйткені мектептер Kundelik.kz, Bilimland.kz, Ekitap.kz, Onlinemektep.kz сияқты ақпараттық жүйелерге қосылған. Сонымен қатар, киберзарарлы ықпал әсіресе өсіп келе жатқан жас ұрпақтың санасына психоманипулятивті әсер етеді, тек оқушылардың ғана емес, олардың ата-аналары мен мұғалімдерінің де эмоционалды тұрақтылығына теріс әсерін тигізеді. |
Мақсаты: |
Жобаның мақсаты – тұлғаның әлеуметтік және психологиялық қорғанысын бұзатын әсер ету формасы ретінде киберқауіптерді тұжырымдамалық тұрғыда негіздеу және мектептің білім беру ортасындағы киберқауіптерге қарсы әрекет етудің алдын алу механизмдерін комплаенс-менеджмент негізінде әзірлеу. |
Күтілетін және қол жеткізілген нәтижелер |
Күтілетін нәтижелер: 1) Комплаенс-менеджментті қолдана отырып, мектептің білім беру ортасындағы киберқауіпсіздіктің тұжырымдамалық негіздеріне сипаттама беру. 2) Білім беру процесінің субъектілерінің әлеуметтік және психологиялық тұрақтылығына теріс әсер ететін киберқауіпке қарсы әрекет етуге бағытталған алдын алу стратегиялары мен тетіктерінің кешені: 3) Аталған сайтта әзірленетін материалдарды орналастыру құралдарын жасау. 4) Social Science Citation Index, Arts and Humanities Citation Index және (немесе) Web of Science базасына, сондай-ақ Scopus базасында кемінде 35 процентильге ие журналда ғылыми мақала жариялау. 5) ҚР БҒМ КОКСОН ұсынған қазақстандық ғылыми журналдарда 3 мақала жариялау. 6) Екі профессор және/немесе ғылым докторы тарапынан рецензияланған және баспаға ұсынылған ұжымдық монография шығару. 7) Монографияға зияткерлік меншік нысаны ретінде мемлекеттік тіркеу туралы куәлікті ҚР патент бюросынан алу. 8) Зияткерлік меншік нысандары бойынша авторлық куәліктер алу. Қол жеткізілген нәтижелер: 2023 жыл: − Комплаенс-менеджментті қолдана отырып, мектептің білім беру ортасында киберқауіпсіздіктің тұжырымдамалық негіздеріне сипаттама берілді. − Қауіпсіз білім беру ортасын жүйелеуші белгілері тұрғысынан киберқауіпсіздік базалық ұғымдарының дескрипторлары анықталды. − Киберқауіптер, оның ішінде заманауи психоманипулятивті әсерлердің оқушылардың әлеуметтенуіне және білім беру ұйымдарының ақпараттық-цифрлық жүйесіне әсері сипатталды. − Мұғалімдер мен ата-аналарға арналған киберқауіпсіздік бойынша семинарлар мен тренингтер бағдарламалары, сценарийлері және хаттамалары әзірленді. − КОКСОН ұсынған басылымда ғылыми мақала жарияланды. − Мектептің білім беру ортасындағы киберқауіпсіздікті қамтамасыз ету стратегиялары мен тетіктерін әзірлеуге эмпирикалық алғышарттар айқындалды. − Цифрлық сауаттылық деңгейлерінің дескрипторлары мен критерийлері әзірленді. − Кибершабуылдар мен кибертерроризм салдарынан туындаған мазасыздық пен кернеуді өлшеуге арналған диагностикалық құралдар дайындалды. − Мектептегі қорғаныс құралдарына (мысалы, электрондық пошталар мен файлдарды шифрлауға арналған криптографиялық протоколдар) сипаттама берілді. − Мұғалімдер мен ата-аналарға арналған семинар мен тренинг материалдары әзірленді. − Білім беру процесінің субъектілері үшін алдын алу стратегиялары мен қарсы әрекет ету тетіктері жасалды. − Мобильді құрылғыларға бейімделген кроссплатформалық сайт пен оған арналған контентті орналастыру құралдары дайындалды. 2024 жыл: − Киберқауіптерге қарсы алдын алу стратегиялары мен тетіктерінің кешені әзірленіп, бекітілді. − Киберқауіпсіздік парадигмасы ретінде оқушылармен тәрбие жұмысының жаңа тұжырымдамасы, киберқауіпсіздік стандарттары мен әдістемелік нұсқаулықтар дайындалды. − Кроссплатформалық сайт жетілдіріліп, материалдарды орналастыру құралдары енгізілді. − Киберқауіпсіздікке қатысты интернет, қоңыраулар, вирустар және т.б. нақты жағдайлар бойынша бейнесабақтар, әдістемелік нұсқаулықтар, интерактивті тапсырмалар мен тесттер жасалды. − КОКСОН ұсынған отандық немесе шетелдік журналда ғылыми мақала жарияланды. − Нәтижелердің валидтілігі мен сенімділігіне баға берілді. 2025 жыл: − Ғылыми нәтижелердің шынайылығы тексерілді. − Мектептегі киберқауіпсіздікті қамтамасыз етудің негізі ретінде білім беру процесі субъектілерінің цифрлық сауаттылығын дамытуға бағытталған тәжірибелік-педагогикалық жұмыс бағдарламасы әзірленді. |
Жарияланымдар мен патенттер тізімі |
Отандық мерзімді басылымдарда жарияланған мақалалар: - L.S. Syrymbetova, Zh.O. Zhylbayev, Z.K. Kulsharipova, M.U. Mukasheva, D.B. Abykenova. Parameters and criteria of the school educational environment expertise// Вестник КазНПУ. Серия «Педагогика и психология». – 2023. Volume 56, №3, с. 124-133 https://doi.org/10.51889/2960-649.2023.15.3.014 - Жилбаев Ж.О., Асаинова А.Ж., Матенова Ж.Н., Абильдинова Г.М., Абыкенова Д.Б. Комплаенс-менеджмент и управление рисками кибербезопасности в системе школьного образования: теоретический обзор//Вестник Карагандинского университета. Серия: Педагогика. .– 2024. – Том 29. Выпуск 1(113). – С. 106–113. https://doi.org/10.31489/2024ped1/106-113 |
Ғылыми-зерттеу тобының құрамы |
|
![]() |
Жилбаев Жанбол Октябрович Ғылыми дәрежесі: Педагогикалық ғылымдарының кандидаты |
![]() |
Абыкенова Дария БолатовнаҒылыми дәрежесі: PhD докторы |
![]() |
Асаинова Алмагуль ЖаяковнаҒылыми дәрежесі: Педагогикалық ғылымдарының кандидаты |
![]() |
Кульшарипова Зару КасымовнаҒылыми дәрежесі: Педагогика ғылымдарының кандидаты |
![]() |
Сырымбетова Ляйля СаркытовнаҒылыми дәрежесі: Кандидат педагогических наук |